U bent strafrechtelijk veroordeeld. U hebt uw straf ‘uitgezeten’ of moet dat nog doen. U wilt weer meedoen in de maatschappij, maar uw Google zoekresultaten helpen niet echt mee. U vraagt zich af of uw zoekresultaten op Google verwijderd moeten worden. In dit blog leest u meer informatie over waar u op moet letten bij het indienen van een vergeetverzoek.

Op 24 september 2019 heeft het Europese Hof van Justitie (het ‘HvJ EU’) een oordeel gegeven omtrent de verwerking van strafrechtelijke gegevens, ook wel bijzondere of gevoelige gegevens genoemd (art. 9 van de AVG). Dit oordeel staat bekend als het GC/CNIL-arrest. In dit arrest is samenvattend het volgende gezegd en beslist:

- Het Hof stelt voorop, onder verwijzing naar het bekende Google/Spain (Costeja) arrest dat de gegevensverwerking verschilt van ‘normale’ gegevensverwerking, omdat zoekmachines, zoals Google, de zoekresultaten rangschikken en ordenen;

-  Het Hof is van oordeel dat het verwerken van bijzondere persoonsgegevens, waaronder dus ook strafrechtelijke gegevens, een vorm is van het verwerken van persoonsgegevens. Ook zoekmachines, zoals Google, kunnen doen bijzondere persoonsgegevens verwerken. Google is dus niet vrijgesteld van het verwerken van bijzondere persoonsgegevens;

- Bij een zoekopdracht op een naam zal Google de zoekresultaten moeten analyseren. Uitsluitend als het ter bescherming van het recht op vrijheid van informatie ‘strikt noodzakelijk’, mag het zoekresultaat worden opgenomen op de pagina’s van Google. Als dat niet het geval is, moet Google de zoekresultaten verwijderen. U komt dan dus voor het vergeetrecht in aanmerking.  

Maar wat nu als er een lopende zaak tegen u is? Anders gezegd: als uw zaak onderwerp is van actueel debat of dat is geweest. Hoe zit het dan? Daarover zegt het Hof allereerst dat uw belangen mogelijk zwaarder wegen dat de belangen van de internetgebruiker. Het EHRM heeft in deze context erkend dat het publiek niet alleen een belang heeft om te worden geïnformeerd over een actuele gebeurtenis, maar ook om onderzoek te kunnen doen naar gebeurtenissen uit het verleden, met dien verstande dat de omvang van het belang van het publiek bij strafprocedures evenwel variabel is en met name afhankelijk van de omstandigheden van de zaak kan evolueren (EHRM, 28 juni 2018, M.L. en W.W. tegen Duitsland, CE:ECHR:2018:0628JUD006079810, §§ 89 en 100-102).

Verder moet de zoekmachine in ieder geval uiterlijk bij het verzoek tot verwijdering van links de resultatenlijst dusdanig ordenen dat het algehele beeld overeenstemt met de actuele stand van uw dossier. Bent u bijvoorbeeld in eerste aanleg veroordeeld, maar in hoger beroep vrijgesproken, dat moet dat duidelijk volgen uit de zoekopdracht op uw naam. U kunt dan dus onder omstandigheden een beroep doen op het vergeetrecht.

Een recente zaak waar de uitgangspunten in het GC/CNIL-arrest zijn besproken, betreft een arrest van het Hof Den Haag van 24 december 2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:3539. Hierin heeft het Hof, onder verwijzing naar GC-CNIL, allereerst overwogen dat er geen ‘categorisch’ of ‘absoluut’ verbod om te verwerken geldt. Bij het ontgooglen is het dus niet zo dat u zonder meer recht hebt op verwijdering: er is een discussie mogelijk. Uiteindelijk overweegt het Hof:

Gelet op het voorgaande heeft Google terecht aangevoerd dat internetgebruikers die de naam van Appellant invoeren in haar zoekmachine een zwaarwegend belang hebben bij kennisneming van de bronpublicaties en dus bij de opname van de links naar die publicaties in de zoekresultaten. Ten eerste zijn de beschreven misstanden in de huursector en de rol van Appellant daarbij onderwerp van een voortdurend maatschappelijk en politiek debat. Ter onderbouwing daarvan heeft Google er, onder verwijzing naar vele producties, op gewezen dat in de landelijke en regionale politiek en media veelvuldig aandacht wordt besteed aan de rol van huisjesmelkers bij de krapte op de woningmarkt en dat Appellant in dat kader regelmatig dient als voorbeeld, omdat hij exemplarisch zou zijn voor de problematiek. Dergelijke, voor het maatschappelijke en publieke debat relevante informatie valt bij uitstek onder de vrijheid van informatie van het publiek en is daarom van zwaarwegend belang voor de internetgebruiker. Ten tweede kunnen de internetgebruikers huurders of potentiële huurders van Appellant zijn. Gelet op de omvang van de vastgoedportefeuille van Appellant is dat een substantiële groep. Zij hebben een aanvullend zwaarwegend belang om de bronpublicaties te vinden, omdat, zoals de rechtbank heeft overwogen, die een waarschuwend inzicht geven in de wijze van zakendoen door Appellant. 

En verder:

Gelet op het zwaarwegende belang van het publiek bij het vinden van die informatie, zou het verwijderen van de links daarnaar op de grond dat ondergeschikte punten niet juist of achterhaald zijn, niet getuigen van een juist evenwicht tussen de rechten van betrokkene en de informatievrijheid van internetgebruikers. Dat zal hierna nader worden toegelicht aan de hand van de belangrijkste kritiekpunten die Appellant naar voren heeft gebracht.

In deze zaak pakt het voor de verzoeker niet goed uit. Google wint de zaak. Het ontgooglen wat verzoeker graag wil, gaat helaas niet door. Maar deze zaak toont wel aan dat het maatwerk betreft van een gespecialiseerd jurist en dat Google moet aantonen dat de verwerking ‘strikt noodzakelijk’ is ter bescherming van de vrijheid van informatievergaring. Daarover is het laatste nog niet gezegd en het ‘vergeetrecht’ zal zich op dit punt nader moeten ontwikkelen.  

Contact
Wilt u advies of juridische begeleiding bij uw verwijderingsverzoek? Neem vrijblijvend contact op met mr. Nick Voorbach om uw zaak te bespreken.